Beograd - glavni grad Srbije



Beograd*je*glavni*i najveći grad*Srbije. Jedan je od najstarijih gradova u*Evropi. Prva naselja na teritoriji Beograda datiraju iz praistorijskeVinče, 4.800 godina pre nove ere. Sam Beograd su osnovali*Kelti*u*3. veku*pre n. e, pre nego što je postao*rimsko*naselje*Singidunum. Slovensko ime*„Beligrad“ (slov. Bjelgrad) prvi put je zabeleženo*878. godine, u čemu je sadržan utisak izgleda tadašnje tvrđave. Beograd je glavni grad Srbije od*1405. godine i bio je prestonica raznih*južnoslovenskih država*od*1918. pa do*2003, kao i*Srbije i Crne Gore*od 2003. do*2006.




Zastava Beograda




Grad leži na*ušću*Save*u*Dunav*u centralnom delu Srbije, gde se*Panonska nizija*spaja sa*Balkanskim poluostrvom. Broj stanovnika u Beogradu prema popisu stanovništva iz*2011. je iznosio 1.233.796 dok je u široj okolini živelo 1.659.440.[1]*Najveći je grad na teritoriji*bivše Jugoslavije*i po broju stanovnika četvrti u*jugoistočnoj Evropi*posle*Istanbula,*Atine*i*Bukurešta.

Grad Beograd ima status posebne teritorijalne jedinice u Srbiji sa svojom lokalnom samoupravom. *Njegova teritorija je podeljena na*17 gradskih opština, od kojih svaka ima svoje lokalne organe vlasti.*Beograd zauzima preko 3,6% teritorije Republike Srbije, a u njemu živi 21% ukupnog broja građana dela Srbije na kome je izvršen popis 2002. godine (bez podataka za*Kosovo i Metohiju). Beograd je takođe ekonomski centar Srbije i središte*srpske kulture,*obrazovanja*i*nauke.




Grb Beograda




Imena kroz istoriju


ime objašnjenje


Singidūn(on) keltsko ime grada
Singidūnum romanizovano keltsko ime
Београд, Beograd slovensko ime; prvi put se javlja 878. u pismu pape Jovana VIII caru Borisu bugarskom
Bijograd Po Vukovu rečniku (1818)
Biograd na Dunavu naziv u Crnoj Gori i Dalmaciji
Alba Graeca latinizovano ime grada
Alba Bulgarica latinizovano ime grada tokom bugarske vladavine
Fehérvár mađarsko*ime
Weißenburg nemačko*ime
Castelbianco italijansko*ime
Nandoralba u*srednjovekovnoj*Mađarskoj do*14. veka
Nándorfehérvár u srednjovekovnoj Mađarskoj
Landorfehérvár u srednjovekovnoj Mađarskoj
Veligradon vizantijsko*ime
Veligradi, Βελιγράδι grčko*ime
Dar Ul Jihad osmanlijsko*ime, znači*Kuća rata
Belgrat tursko*ime




Bajlonijeva pivara




Geografija


Beograd se nalazi na 116,75*metara*nadmorske visine, i to na koordinatama 44°49'14" severno i 20°27'44" istočno. Istorijsko jezgro Beograda (današnja*Beogradska tvrđava) nalazi se na desnoj obali*Save. U sastavu Beograda su*Novi Beograd*i*Zemun*koje su na levoj obali reke Save, pa time i u*srednjoj Evropi. Grad leži na ušću*Dunava*i Save. Urbana površina grada iznosi 359,92 kvadratnihkilometara. Beograd se nalazi na raskrsnici zapadne i istočne evropske kulture.

Veliko ratno ostrvo*je*ada*na Dunavu, locirano u opštini Zemun. Nalazi se na ušću Save i Dunava. Zbog velikog broja različitih*ptičijih*vrsta ostrvo je zaštićeno kao prirodni rezervat. Na severu ostrva se nalazi plaža Lido.




Ušće – Park prijateljstva




Klima


Beograd ima umerenu*kontinentalnu klimu. Prosečna godišnja temperatura je 12,3*°C, dok je najtopliji mesec*jul, sa prosečnom temperaturom od 21,8*°C, a najhladniji januar sa prosečnom temperaturom od 0,6*°C. Ipak, Beograd u proseku ima oko 25 dana u godini sa temperaturom preko 30*°C. Prosečna godišnja količina padavina je oko 680*milimetara. Godišnje, Beograd ima oko 2.025 sunčanih*sati, sa julom i avgustom kao najsunčanijim, i decembrom i januarom kao najmračnijim danima, sa tek 2—2,3 sunčana sata dnevno.




Istorija


U strogom centru Beograda, ispod današnje*palate Albanija, pronađeni su, tokom njene gradnje,*1938. godine*skeleti*neandertalca*koji je poginuo u borbi sa*mamutom*čiji je skelet nađen u blizini, što govori o naseljenosti prostora današnjeg Beograda još u*praistorijsko doba. Kasnije se na prostoru*Balkana, pre oko 7.000 godina, razvila*Vinčanska kultura, pa se*njeni ostaci*mogu pronaći i u okolini Beograda kodistoimenog naselja, po kome je cela kultura dobila ime. Naseljen u*trećem veku p. n. e.*od strane*Kelta, taj prostor ubrzo prelazi u rukeRimljana*i postaje naseobina*Singidunum. *Za vladavine cara*Dioklecijana, tokom*progona hrišćana, u Singidunumu se pominju prvi hrišćanski mučenici. Jedni od najstarijih po imenu poznatih hrišćanskih stradalnika u ovom gradu su*Ermil i Stratonik. Podelom rimskog carstva ostaje pod kontrolom*Vizantije.




Pobednik i zidine Kalemegdana




Kultura


Beograd je domaćin mnogim kulturnim manifestacijama, uključujući*FEST*(Međunarodni filmski festival),*BITEF*(Beogradski internacionalni teatarski festival),*BELEF*(Beogradski letnji festival),*BEMUS*(Beogradske muzičke svečanosti),*Beogradski sajam knjiga, i*Beogradski festival piva. Dobitnik Nobelove nagrade*Ivo Andrić*je napisao svoja najpoznatija dela: „Na Drini ćuprija“ i „Prokleta avlija“ u Prizrenskoj ulici u Beogradu. Ostali istaknuti srpski književnici koji su živeli i radili u Beogradu su:*Branislav Nušić,*Miloš Crnjanski,*Borislav Pekić,*Milorad Pavić,*Meša Selimović*i mnogi drugi.




Zgrada*SANU-a, sagrađena 1922.



Većina*srpske filmske industrije*se nalazi u Beogradu, a jedan od najpoznatijih filmova snimljenih ovde je i film*Emira Kusturice*iz*1995, dobitnik Zlatne palme*na*Kanskom festivalu*–*„Podzemlje“. Grad je bio jedan od glavnih centara*jugoslovenskog „novog talasa“:*VIS Idoli,*Ekatarina Velika*i Šarlo Akrobata*muzički bendovi koji su svi iz Beograda. Ostali poznati beogradski rok umetnici:*Riblja čorba,*Bajaga i instruktori*i ostali. Tokomdevedesetih, grad je bio glavni centar (u*bivšoj Jugoslaviji) muzičkog žanra*turbofolk. Danas je centar*srpske hip hop*scene, sa izvođačima kao što su*Beogradski Sindikat,*Škabo,*Marčelo*i mnogi drugi. *Beograd takođe ima mnogo pozorišta, a najpoznatiji među njima su*Beogradsko narodno pozorište,*Jugoslovensko dramsko pozorište,*Zvezdara teatar, i*Atelje 212. U Beogradu se nalazi i*Srpska akademija nauka i umetnosti,*Narodna biblioteka Srbije*i*Istorijski arhiv Beograda.




Atelje 212




Muzeji


Najpoznatiji muzej u Beogradu je*Narodni muzej, osnovan*1844. godine. Sadrži kolekcije više od 400.000 izložbenih materijala, uključujući mnoga strana remek-dela. Poznato*Miroslavljevo jevanđelje*se nalazi u ovom muzeju.*Vojni muzej*je naročito popularan za strane turiste, najviše zbog delova „nevidljivog“ (stelt) aviona*F-117*kog je jugoslovenska protivvazdušna odbrana oborila u toku*NATO bombardovanja 1999. U muzeju se takođe nalazi još preko 25.000 ostalih izložbenih predmeta od kojih neki datiraju iz*rimskog perioda.*Sličan muzej je*Muzej jugoslovenskog vazduhoplovstva*koji ima više od 200 aviona, od kojih su 50 stalna postavka. Nekoliko aviona u Muzeju su jedini „preživeli“ primerci tog tipa, kao npr.*Fijat G.50. Muzej izlaže i neke delove oborenih*američkih*i*NATO*aviona.*Etnografski muzej, osnovan*1901, sadrži više od 150.000 predmeta ruralne i urbane kulture*Balkana, tačnije država*bivše Jugoslavije.[52]*Muzej savremene umetnosti*sadrži kolekciju sa oko 8.540 primeraka umetničkih dela iz Jugoslavije od*1900. Godine Muzej Nikole Tesle, osnovan*1952. godine, čuva lične stvari*Nikole Tesle, naučnika po kome je jedinica*Tesla*dobila ime. Muzej čuva oko 160.000 originalnih dokumenata i oko 5.700 ostalih predmeta. Još jedan od većih beogradskih muzeja je*Muzej Vuka i Dositeja, koji sadrži eksponate koji govore o životu, delu i zaveštanju*Vuka Stefanovića Karadžića*i*Dositeja Obradovića, reformatora srpskog književnog jezika iz19. veka*koji su takođe ujedno i bili prvi ministri srpskog obrazovanja. U Beogradu takođe postoji i*Muzej afričke umetnosti, osnovan u vreme socijalističke solidarnosti sa nerazvijenim nacijama*Trećeg sveta.





Beograd, Narodni muzej




Noćni život


Beograd ima reputaciju prestonice koja nudi svakodnevni, živopisan noćni život, sa mnoštvom klubova otvorenih do svitanja širom grada. Najprepoznatljiviji su klubovi smešteni na splavovima duž obala Save i Dunava.

Vikend-posetioci, posebno oni iz*Makedonije*,*Bosne i Hercegovine,*Hrvatske*i*Slovenije, smatraju Beograd većom metropolom od svojih prestonica zbog prijateljske atmosfere, sjajnih klubova i barova, pića, nepostojanja jezičke barijere, kao i liberalne regulative vezane za noćni život.

Poznata mesta za ljubitelje alternativne muzike, odnosno kulture koja ne potpada pod*mejnstrim, poznati su i afirmisani klubovi kao što su*Akademija(Klub studenata na*FLU), smeštena u podrumu Fakulteta likovnih umetnosti i*KST*(Klub studenata tehnike), smešten u podrumu zgrade Tehničkih fakulteta. Jedno od najpoznatijih mesta za alternativne kulturne događaje u gradu je*SKC*(Studentski kulturni centar), koji se nalazi preko puta Beograđanke, jedne od najznamenitijih građevina Beograda. Koncerti brojnih domaćih i poznatih stranih grupa se često održavaju u SKC-u, kao i umetničke izložbe i javne debate i diskusije.

Oni koji su naklonjeni tradicionalnijem srpskom noćnom životu, a ljubitelji su*starogradske muzike, tipične za severne krajeve Srbije, mogu da se odluče za veče u*Skadarliji, staroj boemskoj četvrti grada gde su se okupljali pesnici i umetnici krajem 19. i početkom*20. veka. U Skadarskoj ulici i okolini nalaze se neki od najstarijih beogradskih restorana. Na jednom kraju četvrti nalazi se nekadašnja najstarija beogradska pivara, osnovana u prvoj polovini*19. veka.





Skadarlija – noćni život





Sport


U Beogradu postoji oko hiljadu sportskih objekata, od kojih mnogi svojim kapacitetom zadovoljavaju potrebe velikih i gotovo svih vrsta sportskih događaja. *Beograd je bio domaćin mnogim bitnim sportskim događajima u bliskoj prošlosti, kao što su*Evropsko prvenstvo u fudbalu 1976.,Evropsko prvenstvo u košarci 2005.,*Evropsko prvenstvo u odbojci 2005.,*Evropsko prvenstvo u vaterpolu 2006.,*Evropski olimpijski festival mladih2007,*Letnja univerzijada 2009.,*Evropsko prvenstvo u rukometu 2012.,*Svetsko prvenstvo u rukometu 2013.i*Evropsko prvenstvo u vaerpolu 2016.Beograd se dva puta neuspešno kandidovao za*Letnje olimpijske igre*i to za*Olimpijadu 1992.*kada je ispao u trećem krugu glasanja*Međunarodnog olimpijskog komiteta*(tada su se igre održale u*Barseloni) i*Letnje olimpijske igre 1996.*kada je grad domaćin bila*Atlanta.




Stadion „Marakana“ – Crvena zvezda




Beograd je dom i dva najveća i najuspešnija sportska društva u Srbiji,*Partizana*i*Crvene zvezde. Dva najveća fudbalska stadiona u Beogradu su Marakana*(stadion „Crvene zvezde“) i*Stadion JNA*(stadion „Partizana“). *Beogradska arena*se koristi za košarkaške i odbojkaške utakmice, zajedno sa*halom Pionir. , dok se*Sportski centar „Tašmajdan“*koristi za*vaterpolo*utakmice.

Ada Ciganlija*je bivše ostrvo na reci*Savi, i najveći beogradski sportsko-rekreativni kompleks. Nakon njegovog povezivanja s obalom, napravljeno je veštačko jezero. Jedna je od najpoznatijih destinacija za Beograđane tokom vrelog leta. Ada Ciganlija ima 7 kilometara dugu plažu i objekte za razne sportove uključujući*golf,*ragbi,*fudbal,*košarku,*odbojku, *bejzbol*i*tenis. Ekstremni sportovi su takođe dostupni, kao što su*bandži džamping,*skijanje na vodi*i*pejntbal. Na ostrvu se nalaze i staze za vožnju bicikla, šetnju i džogiranje.




Stadion JNA*(stadion „Partizana“)





Znamenitosti


Među stranim i domaćim turistima najpoznatije znamenitosti Beograda su:


Avala*(izletište),
Avalski toranj
Kalemegdan
Beogradska tvrđava
Stambol kapija
Pobednik (spomenik)
Stari dvor
Hram Svetog Save
Spomen crkva u Lazarevcu
Beograđanka
Centar Sava
Kuća cveća*(mauzolej)*Josipa Broza Tita
Vinča — Belo brdo
Skadarlija








10 MESTA KOJA MORATE VIDETI U BEOGRADU


1. Beogradska tvrđava. Tvrđavu je zaista teško zaobići kada dolazite u Beograd, jer se glavna pešačka zona u Knez Mihajlovoj završava upravo pred njom. Tvrđava predstavlja jedan od najvećih očuvanih kompleksa tog tipa u Evropi, a Kalemegdanski park, koji okružuje tvrđavu, prvi je po veličini u Beogradu. Prvu tvrđavu podigli su još Rimljani, a njen današnji izgled odlikuju odlična očuvanost, više muzeja i restorana, kao i fantastičan pogled koji se preko Save i Dunava pruža sa Kalemegdanske terase.




Beogradska tvrđava sa parkom Kalemegdan




2.*Širi centar grada. Čak i bez pisanog ili profesionalnog vodiča svakako ćete deo vremena provesti u širem centru grada i zgodno je znati koji kvartovi se mogu smatrati centrom kako biste mogli da planirate svoje šetnje, i zato pogledajte mapu na kraju ovog teksta. Još jedan jednostavan način da se definiše centar grada jeste da je to prostor koji leži unutar kruga koji opisuje tramvaj „dvojka“, mada deo grada južno od Brankove ulice možete ostaviti za kraj obilaska.

Apartmani u blizini:*Superior,*Royal,*Premium,*Moskva,*Lux,*Te razije,*Balkanska




Hotel „Moskva“




3.*Uži centar grada. Glavno gradsko šetališe uključuje ulicu Kralja Milana, Terazije, Trg Republike i Knez Mihajlovu ulicu, pri čemu je finalni deo pešačka zona. Bez obzira gde ste u širem centru, videćete mnoge znamenite građevine, brojne prodavnice, bioskope, knjižare i druga interesantna mesta. Ako se iz pravca Narodnog pozorišta spustite ka Dunavu, naći ćete se u gornjem delu Dorćola, delu grada poznatom po klubovima i kafićima.

Apartmani u blizini:*Parlament,*Silver,*Spa,*Vasina,*Tito,*Ska darlija




Knez-Mihajlova




4.*Dorćolska obala Dunava. Jedno od najzanimljivijih priobalnih područja, posebno zbog divnog pogleda. Šetalište je kilometrima dugo i povezano je sa savskim kejom starog dela grada. Čitava desna obala Save od Ade Ciganlije do ušća Save u Dunav i dalje uz Dunav jeste jedno veliko šetalište, na momente uže, na momente šire, ukupne dužine preko deset kilometara. Veliki broj kafića i noćnih klubova, posebno oko samog ušća, nalazi se na ovoj trasi.

Apartmani u blizini:*Dositejeva,*Dositejeva duplex,*Dorćol penthaus,*Elegance,*Francuska




Na Donjem Dorćolu svaka uličica je mikrokosmos za sebe u kojoj vlada mešavina mangupluka i ulične solidarnosti. Komšije se poznaju, druže i pomažu, mangupi ne poštuju lažne autoritete, a titula 'Dorćolac' čuva se kao najveće blago. Jer, ako je njima verovati, iznad Dušanove ulice, Dorćol ne postoji.




5.*Bulevar Kralja Aleksandra. Veoma dugačak bulevar koji počinje u širem gradskom jezgru, poznat po malim i ne tako malim prodavnicama svih tipova. U delu Bulevara koji je najbliži centru grada nalazi se Tašmajdanski park, idealno mesto za relaksaciju u strogom urbanom centru, dok su u nastavku bulevara odlične poslastičarnice i restorani. Ovaj deo Beograda je stecište mladih, ne samo zbog šopinga već i zbog blizine nekoliko velikih fakulteta.

Apartmani u blizini:*Taš,*Rich,*Knez,*Garden




Bulevar Kralja Aleksandra





6.*Savski kej, Novi Beograd. Za razliku od desne obale Save (uz stari deo grada) gde nema prekida u pešakoj stazi celom dužinom toka reke kroz grad, na novobeogradskoj strani postoje dva odvojena keja – manji, prekoputa Ade Ciganlije, do koje vas vode čamci (6a na mapi), i daleko veći, koji prolazi ispod mostova na Savi i spojen je sa dunavskim kejom u Zemunu (6b na mapi). Ovaj druga polovina je možda i najlepši deo Beograda, uz pregršt klubova i restorana, a duž celog puta prostire se biciklistička staza.




Savski kej




7.*Zemun. Iako je sada nerazdvojni deo Beograda, Zemun je bio poseban grad tokom najvećeg dela svoje istorije. Dok je Beograd bio pod Turcima od 15. veka pa sve do početka 19. veka, Zemun je bio pod Habsburzima, tako da je arhitektura sasvim centralnoevropska. Zamun je, između ostalog, poznat po odličnim ribljim restoranima na obali Dunava, a posebno interesantna istorijska atrakcija je brdo Gardoš.




Zemun





8.*Ada Ciganlija. Ada je bila najveće rečno ostrvo na Savi celom dužinom njenog toka kroz Srbiju, ali je sada spojeno sa obalom čime je formirano veštačko jezero, danas omiljeno kupalište glavnog grada. Tokom leta čak do 100.000 Beograđana dnevno poseti Adu Ciganliju, a osim kilometarskih plaža tu su i stotine kafića, kao i sportski tereni. Veštačko jezero se može potpuno obići peške, biciklom ili na rolerima a pun krug oko jezera dug je sedam kilometara.







9.*Pijaca Kalenić. Najveća zelena pijaca u Beogradu, na kojoj veliki broj prodavaca nudi organsku hranu, uz jednako dobru ponudu raznih domaćih proizvoda, od kolača do mesnih prerađevina. Posebno je zanimljivo posetiti pijacu subotom i nedeljom. U poređenju sa svim drugim vidovima ishrane, pripremanje obroka od svežih namirnica je najpovoljnije i najzdravije, a svi SKY apartmani poseduju kompletno opremljene kuhinje, tako da priprema nije problem.




Pijaca Kalenić




10.*Košutnjak. Kada obiđete sve prethodne lokacije predlažemo da posetu Beogradu završite odlaskom u Košutnjak, veliku park-šumu u južnom delu grada. Započnite šetnju u blizini centra, kod Muzeja istorije Jugoslavije i za jedan i po sat stići ćete do najvišeg dela Košutnjaka, u blizini Pionirskog grada. Odmorite se u nekom od kafića i restorana i obavezno posetite bazen Košutnjak tokom leta.

Apartmani u blizini:*City,*Teatro




Košutnjak





Posebno izdvajamo:


Zooloski vrt Beograd (vrt dobre nade)











Izvor: wikipedija; commons.wikimedia.org; zastave-grbovi.com; srichinmoyraces.org; singi.rs; kurir.rs; apliacabadosalfa.com; nadlanu.com; srbija.com; androidvodic.com; en.wikipedia.org; kongresniturizam.com; seebtm.com; vivatravel.rs; beograd.rs; obidjisrbiju.com; images.visitserbia.org; moremirno.com; bgpijace.rs; myapartmentbelgrade.com; youtube;